Duurzame ontwikkeling - het streven naar een stabiele, ecologisch-verantwoorde manier van leven - is een symbolisch credo. Zoals over liefde of haat valt hierover ook niet te praten. Want wat is duurzaam? Wat is ontwikkeling? Met welke factoren hangt een duurzaam leven samen? Het is de context die dat bepaalt. Een duurzaam Nederland is anders dan een duurzaam Amerika of Ghana. Concreter: een duurzaam levende Boris is geheel anders dan een duurzaam levende Nick. Iedereen staat immers anders binnen de driehoek van het 3P-principe: People, Planet and Profit; welk van de drie beklemtoon je en in welke verhouding liggen ze tot elkaar?
Daarnaast is, mijns inziens, een groot probleem het soort debat dat gevoerd wordt. Duurzame ontwikkeling gaat over waarden: wat is naar contextuele, culturele, traditionele, sociaal-economische en geografische aspecten het belangrijkst (denk ook hier aan het 3P-principe). Hoe kunnen wetenschappers zich dan manifesteren in zo'n debat? Hoe kunnen politici zich manifesteren in een discussie over waarden wanneer zij hun wereldbeeld abusievelijk aanzien voor het geheel aan beelden. Een debat moet gevoerd worden in het midden van wereldvisies: uniformiteit cum diversiteit, materialisme cum immeterialisme. Het 'versus' van het politieke strijdtoneel moet in zulke gevallen ophouden te bestaan.
Thomas Moore zou de utopie niet beter kunnen verwoorden dan ik hierboven gedaan heb: klaarblijkelijk lukt het niet een compromis te vinden tussen alle actoren in het klimaatdebat. Gelukkig. Nogmaals: duurzaam is omgevingsgebonden. Laten we vooral zélf kijken naar wat voor ons de beste en meest stabiele manier van leven is. Laten we echter diegenen achter de broek zitten die niet kunnen staven met feiten en argumenten waarom ze leven zoals ze leven. Dáár moet het debat over gaan: waarom leef je zoals je leeft?
Laat de actoren in zo'n debat ook eens praten vanuit oplossingen. Het is niet aantrekkelijk te kijken naar de lange-termijn als deze zo abstract is als ze nu is. Zoek vormen van beleid en kijk dan pas welke problemen je ermee kunt aanpakken. Inderdaad: laat Europa vooral investeren in duurzame ontwikkeling. Niet om het haantjesgedrag, maar om Amerika te laten zien dat het écht kan. Structure follows process, was het niet? We moeten niet proberen de structuur van het bij voorbaat gedoemde debat te veranderen, maar de inhoud. Alleen dan kan het slagen!
Ach, wat weet ik ervan?
EDIT: Als reactie op een blog van Boris van der Ham.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten